به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دکتر علیرضا عرب علیدوستی سرپرست مرکز بهداشت شهرستان رفسنجان با تشریح علت های کاهش جمعیت و البته دادن نویدها و امیدهایی که با به کار بردن سیاست های جدید دولت کنونی، نرخ جمعیت کشورمان رشد خواهد یافت و از رفتن جامعه به سمت پیری جلوگیری می شود تأکید بر فرهنگ سازی فرزندآوری دارد.

وی از جمله عوامل تأثیرگذار در کاهش رشد جمعیت در دو دهه اخیر را افزایش سطح سواد و تحصیلات افراد به ویژه زنان، گسترش شهرنشینی، صنعتی شدن امور، افزایش هزینه ‌های زندگی، تغییر نگرش و تمایل خانواده‎ها به ویژه زوج ‌های جوان در کاهش تعداد فرزندان و در نتیجه بالا رفتن امید زندگی دانست.

سیاست قدیم وزارت بهداشت، کنترل جمعیت بود

دکتر عرب علیدوستی با اشاره به اینکه در زمان های گذشته هدف اصلی  وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ تنظیم خانواده و کاهش جمعیت خانوارها  بر اساس سیاست های دولت های زمان بود گفت: اولویت خانه های بهداشت در سراسر ایران انجام واکسیناسیون، تامین آب سالم و تنظیم خانواده بود و البته تنظیم خانواده به معنای کنترل جمعیت شکل گرفت و همین امر  با گذشت 40 سال در ذهن ها باقی ماند و شد آنچه که نباید می شد یعنی کاهش جمعیت.

کاهش جمعیت؛ افتخار وزرا

وی افزود: در ایران وقتی جمعیت رو به فزونی می رفت دولت استفاده از وسایل پیشگیری و در دسترس قرار دادن این ابزار را در جامعه تسهیل کرد و وسایل پیشگیری رایگان در اختیار مردم قرار گرفت  و هر مسئول و وزیری کاهش جمعیت را شاخص  مهم و از افتخارت خود  می دانست.

سرپرست مرکز بهداشت رفسنجان تصریح کرد: کاهش رشد جمعیت ما از زمانی رخ داد که جمعیت کشور ما روز به روز در حال افزایش بود در حالی که در سال های 65 و 66 نرخ رشد جمعیت 3.9 درصد بود ( به طور میانگین هر زوج دارای حدود 4 فرزند بود) و بسیاری از ساختار های اجتماعی و اقتصادی ما  جوابگوی این حجم از جمعیت نبود.

تحصیلات بانوان و کاهش زاد و ولد

 دکتر علیدوستی افزایش میزان سواد در بانوان  را علت دیگر  کاهش جمعیت خواند و ادامه داد: بانوان پس از تحصیل، از جامعه سهم خود را می خواستند حتی در شهرهای بزرگ سن ازدواج هم بالاتر رفت و همین امر سبب تعویق افتادن فرزند آوری و حتی ناباروری شد. 

وی گفت: تأخیر در سن ازدواج در کشورهای توسعه‌ یافته در کاهش باروری بی‌تأثیر نبوده است، این امر به‌ ویژه تأثیر خود را از طریق تحصیلات زنان نشان می ‌دهد و تحصیلات زنان احتمالاً سن ازدواج آن‌ها را افزایش داده و حتی در بعضی از موارد ممکن است احتمال وقوع ازدواج را برای آن ‌ها کاهش دهد.

شهرنشینی و دشواری شرایط فرزندآوری

وی با اشاره به این که در سال 1355 حدود 75 درصد جمعیت کشور ما روستا نشین بود و در حال حاضر جمعیت شهر بیشتر از روستا شده است  گفت: یکی از عواملی که سبب کاهش نرخ جمعیت شده را می توان عامل محیطی دانست و این که  در زندگی شهری شرایط فرزند آوری مشکل خواهد شد و  این آمار در حالی است که  هر 10 زوج باید حداقل 21 فرزند داشته باشند .

مشکلات اقتصادی تأثیر شدید در کاهش جمعیت

وی مشکلات اقتصادی در جامعه را علت دیگر در بی انگیزگی زوجین در امر فرزندآوری دانست و ادامه داد: تورم و مشکلات اقتصادی موجب شده تا خانواده ها برای فرزند آوری دیرتر اقدام کنند و یا حتی اصلا فکر بچه دار شدن را هم نکنند.

دکتر علیدوستی با اشاره به اینکه در زمان قدیم زوجین جوان زندگی خود را در منزل پدری آغاز می کردند حال اینکه در زمان حال، زوجین استقلال طلبی را ترویج داده اند خاطرنشان کرد: وقتی اکثر زوجین با وجود گرانی ها نمی توانند خانه ای هرچند کوچک برای خود دست و پا کنند و وضعیت اسف بار اجاره خانه ها و نیز گرانی ها، دست آن ها را در فرزند دار شدن بسته است، به ناچار نرخ رشد جمعیت متوقف می شود.

تغییر سیاست فرزندآوری با تاکیدات مقام معظم رهبری

سرپرست مرکز بهداشت رفسنجان اظهار کرد: از سال 1393 بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه نگاه به سیاست گذاری های رشد جمعیت باید بر پایه فرزندآوری باشد تا در آینده جامعه ایرانی به سمت پیری و سالمندی سوق داده نشود، لذا سیاست  تغییر کرد و تاکید ایشان  بر فرزند آوری شد.

وی ادامه داد: زمان زیادی برای کاهش رشد جمعیت در ایران طول کشید. هر زن ایرانی در ان زمان حدود 6 زایمان داشت. اما در حال حاضر شاهد هستیم زنان کشور ما در طول عمر خود حتی دو فرزند را هم ندارند.

دکتر علیدوستی ادامه داد: ده سال پیش ما جزء جوانترین کشورهای دنیا بودیم و در حال حاضر بیشترین سن جمعیت کشور ما در گروه میانسالی است. اگر بر اساس تأکیدات معظم له پیش نرویم در سال 1430 ما جزء پیرترین کشور دنیا خواهیم شد.

سیاست حمایتی دولت تأثیر شگرف در افزایش جمعیت

دکتر علیدوستی اضافه کرد: سیاست های حمایتی دولت می تواند به افزایش جمعیت کمک کند از جمله حمایت ها می تواند تسهیلات کم بهره، خرید خودرو، تأمین زمین مسکن و غیره برای زوجین باشد که آن وقت می توان شاهد حداقل دو فرزند برای هر زوجی بود؛ هر چند که مشکلات اقتصادی نیز در این امر دخیل است اما با انجام سیاست های پیش رو برخی اتفاقات خوب در حال افتادن است .

 افزایش موالید رفسنجان افزایش

این پزشک با بیان اینکه در رفسنجان برای فرزند آوری فرهنگ سازی خوبی شده است ادامه داد: در سال 1400 بیش از نیم درصد افزایش موالید در رفسنجان داشتیم.

دکتر علیدوستی تاکید کرد: در کنار افزایش موالید باید به کاهش مرگ و میر ها هم توجه  داشته باشیم و جای تاسف دارد که در رفسنجان سالانه 100 نفر در تصادفات جان خود را از دست می دهند که سن آن ها بین 18 تا 30 سال است بی تردید نیازمند ارزشمند کردن نیروی انسانی در بحث جمعیت هستیم که از روش هایی مانند توجه به ظرفیت بالقوه جمعیت جوان و توانمندسازی آنان در زمینه‌های مختلف با ایجاد بسترهای اجتماعی و زیر ساخت‌های اقتصادی مناسب با استفاده از منابع موجود و نیز افزایش توان علمی و تخصصی کشور و جذب متخصصان و اندیشمندان در حوزه‌های مختلف علمی محقق خواهد شد.