بررسی علل، علائم و راههای پیشگیری از یک بیماری خاموش
پوکی استخوان را جدی بگیرید
در آستانه 28 مهرماه روز جهانی پوکی استخوان دکتر میترا عباسی فرد؛ فوق تخصص روماتولوژی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان و انجمن روماتولوژی ایران علل پوکی استخوان را اینگونه تشریح کرد:
استخوان پیوسته در حال بازآرایی است به این معنا که مناطقی از استخوان که با فعالیت سلولهای مخرب استخوان باز جذب می شوند با استخوانی که توسط سلولهای استخوان ساز ساخته می شود جایگزین می شوند. در واقع پوکی استخوان عدم تعادل بین باز جذب و تولید استخوان است. تا 80 درصد اختلاف در تراکم استخوان افراد، تحت تاثیر عوامل ژنتیکی است . در افرادی که سابقه خانوادگی پوکی استخوان و شکستگی های ناشی از آن را دارند اغلب پوکی استخوان و عوارض آن خیلی بیشتر است. فعالیت فیزیکی کم، مصرف کم کلسیم، کمبود ویتامین D نیز از عوامل خطر پوکی استخوان می باشد.
����این فوق تخصص روماتولوژی با اشاره به این که دو نوع پوکی استخوان شامل پوکی استخوان اولیه و پوکی استخوان ثانویه وجود دارد افزود:
����نوع اولیه پوکی استخوان، شایعتر و علت آن افزایش سن و یا یائسگی است. نوع ثانویه به دلیل بیماریهای مختلف مثل بیماریهای روماتیسمی، دیابت، ریوی، کلیوی، گوارشی، پرکاری تیروئید، سرطانها و مصرف داروها مخصوصا کورتون، لووتیروکسین، داروهای ضد تشنج، هپارین وامپرازول وپنتوپرازول و... مصرف سیگار، قهوه زیاد ونوشابه های گازدار بروز می کند.
����او تاکید کرد : تمام افراد دارای بیماری زمینه ای و افرادی که داروی خاصی مصرف می‌کنند باید تحت نطر پزشک داروهای مصرفی خود را تنظیم نمایند.
����عضو انجمن روماتولوژی ایران با اشاره به این که
شیوع پوکی استخوان در خانم ها نسبت به آقایان بیشتر است گفت : در ایران نیمی از زنان بالای 45 سال و 90درصد از زنان بالای 75 سال به درجاتی از کاهش توده استخوانی مبتلا هستند. ( از هر ۲ زن و ۴ مرد بالای ۵۰ سال یک نفر مبتلا به کاهش تراکم استخوان هست).
این فوق تخصص روماتولوژی با اشاره به این که پوکی استخوان را چون بدون علامت است، بیماری خاموش می شناسند گفت:
این بیماری می تواند باعث کاهش قد، دردهای استخوانی وکمردرد مزمن، مشکل در ایستادن و نشستن شود و بدلیل افزایش خطر شکستگی می تواند علائم و عوارض مربوط به شکستگی را نیز داشته باشد . 40 درصد خانم ها و 15درصد آقایان دچار حداقل یک شکستگی ناشی از پوکی استخوان در طول زندگی شان می شوند. که این شکستگی ها در نواحی مختلف مخصوصا لگن، ستون فقرات و مچ دست رخ می دهد. شکستگی لگن تا ۲۵درصد منجر به مرگ و میر در سال اول پس از شکستگی می شود.
����وی توصیه کرد:
بر طبق توصیه انجمن بین المللی پوکی استخوان، همه خانم های بالای 65 سال و مردان بالای 70 سال وزنان با یائسگی زودرس باید سنجش تراکم استخوان انجام دهند. افراد با بیماری زمینه ای ومصرف داروی خاص نیز طبق صلاحدید پزشک باید تحت سنجش تراکم استخوان قرار گیرند.
����دکتر میترا عباسی فرد برای پیشگیری از پوکی استخوان
مصرف کافی کلسیم و ویتامین Dکه میزان نیاز به کلسیم و ویتامین D در سنین مختلف متفاوت است را توصیه کرد و افزود:ورزش در کودکان ونوجوانان، احتمال افزایش اینکه آنها را به حداکثر توده استخوانی تعیین شده از لحاظ ژنتیکی برساند وجود دارد . اما در افراد مسن فقط باعث پیشگیری از کاهش توده استخوانی می شود و دیگر نقشی در افزایش آن ندارد. بعد از قطع ورزش اثرات مفید آن به تدریج از بین می رود پس ورزش مداوم مهم است پیاده روی، ورزشهای آبی، راکتی و .... بر حسب تمایل شخص توصیه می شود .
����عضو هیئت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی رفسنجان ادامه داد: برای پوکی استخوان باید درمان داروئی توصیه شود که انواع مختلف خوراکی و تزریقی بر حسب شرایط بیمار و صلاحدید پزشک تجویز می شود.
����مسئله دیگر فراهم کردن امکانات لازم برای بیماران دچار پوکی استخوان در منزل از اهمیت ویژه ای برخوردار است است.
عباسی فرد با اشاره به این که همیشه پیشگیری از ایجاد بیماری بسیار مهم تر از درمان آن است تا کید کرد: برای پیشگیری، مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D و در صورت نیاز و تجویز پزشک مکملهای آنها، ورزش ، ترک سیگار و انجام سنجش تراکم استخوان بر طبق صلاحدید پزشک برای تشخیص زودتر توصیه میشود تا در صورتی که نیاز به درمان باشد هر چه زودتر درمان شروع شود و از عواقب مربوط به پوکی استخوان و شکستگی و بستری بیمارستان و هزینه ها و عوارض بعدی آن حتی مرگ و میر ناشی از آن جلوگیری شود.
نظر دهید