پیشگیری، کلید در امان ماندن از مسمومیت ها/ناگفته‌های مسمومیت و راه‌های فوری مقابله

متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت ها گفت: پیشگیری، کلید در امان ماندن از انواع مسمومیت‌ها  و در سلامت فرد و جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌طلبد بیشتر به زوایای پیدا و پنهان این بیماری خاموش اما خطرناک پرداخته شود. 

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دکتر محمدرضا ابوالقاسمی؛ متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت ها به مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: مسمومیت زمانی رخ می‌دهد که فرد در معرض یک ماده سمی که برای بدن مضر است، قرار گیرد و این می تواند باعث بیماری، آسیب یا حتی مرگ وی شود.

دکتر ابوالقاسمی ضمن اشاره به اینکه علائم مسمومیت بستگی به نوع و مقدار مواد دارد، افزود: از جمله علائم گوارشی می‌توان به تهوع، استفراغ، دردهای شکمی و اسهال همچنین، علائم عصبی شامل سرگیجه، سردرد، خواب‌آلودگی، گیجی، تشنج و کاهش هوشیاری و گشاد یا تنگی مردمک چشم اشاره کرد.

متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت ها ضمن اشاره به علائم تنفسی، ادامه داد: سرفه و احساس خفگی از جمله علائم تنفسی در زمان مسمومیت هستند و در زمینه علائم قلبی-عروقی، تپش قلب، ضربان نامنظم و کاهش یا افزایش فشار خون مشهود است. در نهایت، علائم پوستی ممکن است شامل قرمزی، سوختگی، بثورات و دانه‌های پوستی، تعریق یا خشکی پوست باشد.

دکتر ابوالقاسمی ضمن اشاره به اینکه پیشگیری، کلید در امان ماندن از انواع مسمومیت‌ها است، گفت: داروها را در ظرف اصلی و با درب محکم، دور از دسترس کودکان (ترجیحاً در کمدهای قفل‌دار) نگهداری کنید و هرگز آنها را جلوی کودکان به عنوان آبنبات معرفی نکنید. همچنین شوینده‌ها و مواد شیمیایی نیز باید همیشه در ظرف اصلی خود و دور از دسترس کودکان قرار گیرند و هرگز نباید آنها را در بطری نوشابه یا نوشیدنی‌های دیگر ریخت.

وی ادامه داد: از سالم بودن وسایل گازسوز (پکیج، بخاری و ...) اطمینان حاصل کرده و تهویه هوا را بررسی کنید.

متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت ها گفت: در طبیعت، از تماس با گیاهان و قارچ‌های ناشناخته خودداری کنید.

دکتر ابوالقاسمی ضمن اشاره به باورهای غلط و رایج در خصوص مسمومیت‌ها خاطرنشان کرد: یکی از اشتباهات رایج این است که با خوردن شیر، همه مسمومیت‌ها درمان می‌شوند. در واقع، شیر تنها در موارد خاصی مؤثر است و می‌تواند در بسیاری از موارد مضر باشد.همچنین این تصور که در مسمومیت‌های خوراکی بیمار را فوراً باید وادار به استفراغ کرد، نادرست است. انجام این کار در مورد مواد خورنده یا نفتی آسیب را چندین برابر می کند.

وی یاد آور شد: مسمومیت ناشی از قارچ‌ها با پختن آن‌ها از بین نمی‌رود، زیرا سموم بسیاری از قارچ‌های سمی با حرارت پخته شدن از بین نمی‌روند.

دکتر ابوالقاسمی تاکید کرد: قبل از انجام هر اقدامی با اورژانس ۱۱۵ یا مرکز مسمومیت تماس بگیرید و از آنان درخواست کمک و راهنمایی کنید.

متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت ها  ادامه داد: مهم‌ترین اقدام تا زمان رسیدن اورژانس حفظ آرامش خود و آرام سازی فرد مصدوم و در مرحله دوم بررسی علت مسمومیت است.

وی در ادامه ضمن اشاره به اینکه اقدامات خاص باید بر اساس نوع سم مصرفی انجام شود، ادامه داد: وضعیت تنفس و ضربان قلب فرد مصدوم را بررسی کنید. اگر نفس نمی‌کشد، احیای قلبی-ریوی (CPR) را آغاز کنید، او را به پهلو (وضعیت ریکاوری) بخوابانید تا در صورت استفراغ، مواد وارد ریه‌ها نشود هرگز به فرد بی‌هوش چیزی نخورانید.

دکتر ابوالقاسمی در خصوص مسمومیت استنشاقی (مانند گاز مونوکسید کربن یا گاز کلر) گفت: فرد را به سرعت به هوای آزاد منتقل و در و پنجره‌ها را باز کنید. مراقب باشید که خودتان دچار مسمومیت نشوید؛ اگر فضای بسته پر از گاز است، با ماسک وارد شوید یا نفس خود را حبس کنید.

وی در خصوص مسمومیت پوستی یا چشمی (مانند استفاده از اسپری حشره‌کش یا اسیدها) افزود: برای مسمومیت پوستی، لباس‌های آلوده را درآورید و ناحیه را با مقادیر زیاد آب ولرم به مدت حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بشویید. در مورد مسمومیت چشمی، پلک‌ها را باز نگه دارید و چشم را از گوشه داخلی به سمت بیرون با آب تمیز و ولرم بشویید.

در پایان، دکتر ابوالقاسمی با تأکید بر ضرورت فرهنگ‌سازی گفت: پیشگیری از مسمومیت تنها با آگاهی و تغییر فرهنگ نگهداری مواد خطرناک در خانه ممکن است.